قدمه:
براي اولين بار در اواسط دهه 1960 در ايالات متحده کار بر روي اولين سيستم اطلاعات جغرافيايي آغاز شد. در اين سيستم ها عکس هاي هوايي، اطلاعات کشاورزي، جنگلداري، خاک ، زمين شناسي و نقشه هاي مربوطه مورد استفاده قرار گرفتند.
در دهه 1970 با پيشرفت علم و امکان دسترسي به فناوري هاي کامپيوتري و تکنولوژيهاي لازم براي کار با داده هاي مکاني، سيستم اطلاعات جغرافيايي(GIS)، براي فراهم آوردن قدرت تجزيه و تحليل حجم هاي بزرگ داده هاي جغرافيايي شکل گرفت.
در دهه هاي اخير به سبب گسترش تکنولوژي هاي کامپيوتري،سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي امکان نگهداري به روز داده هاي زمين مرجع و نيز امکان ترکيب مجموعه داده هاي مختلف را به طور مؤثر فراهم ساخته اند.
امروزه GIS براي تحقيق و بررسي هاي علمي، مديريت منابع، ذخاير و صنايع وهمچنين برنامه ريزي هاي توسعه اي به کار گرفته مي شود.
سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي قبلاً در فرم نقشه هاي خطي و دادههاي آماري مورد استفاده بوده و اغلب موارد GIS بخش توصيفي عوارض زمين را دربر ميگرفت و بدين ترتيب قريب يكصد سال در ارائه خدمات به علوم و فنون مورد بهره برداري قرار گرفته بود و تجديد حيات خود را از سال 1960 ميلادي آغاز نموده و طي پنج دوره سير تحول ادامه مي يابد.
مرحله اول: از سال 1960 م شروع و با استفاده از كامپيوتر و گرافيك كامپيوتري دگرگوني عظيمي در ارائه كارها كسب گرديد و با جمع آوري داده ها و كدگذاري آنها تصاوير و نقشه هايي توليد نمودند كه قابليت تحليلي آن به صورت ساده نوعاً محدود به طبقه بندي كاربري اراضي و چشم انداز تركيب و جايگذاري لايه هاي اطلاعاتي داشته كه با روش ترسيم دستي نيز امكان پذير بودند به همين دليل بي تفاوتي و عدم استقبال كاربران را در پي داشت.
مرحله دوم:از سال 1970 م آغاز شد كه اساساً تاكيدي بر تحليل هاي GIS پيشرفته و مدرن آن دوره از جمله:
– ادغام تكنيكهاي آماري و نقشه اي
– معرفي روش هاي تحليلي فضايي پيشرفته تر
– معرفي نمايشهاي گرافيكي متنوع تر از نقشه ها كه موجب مقبوليت گرديد.
مرحله سوم: از سال 1970م شاهد فعل و انفعال مهمي با ديگر تخصص ها و رشته هاي علمي بوده و نياز به تحليل هاي قابل پيش بيني جهت مدل هاي بهتر مورد تاكيد قرار گرفت و اهميت تاثير اطلاعات جغرافيايي را در پي داشت.
مرحله چهارم: از اواخر دهه هفتاد تا اواسط دهه 80 ميلادي ادامه يافت و با معرفي كامپيوترهاي كوچك و مراتب ارزانتر برنامه هاي ساده با توانايي نمايش آسان اطلاعات جغرافيايي و تكثير توانايي هاي تحليلي و گرافيكي و استفاده سيستمهاي شبكه اي متمركز و غير متمركز پذيرش و مقبوليت عمومي پيدا كرد.
مرحله پنجم: بسياري از فعاليتهاي جاري مربوط به GIS طي اين دوره انجام يافته است در اين دوره GIS به صورت دانش پويا و متمركز و با رشد سريع ظاهر شده و در ذخيره و پردازش و تحليل و نمايش داده هاي فضايي و غير فضايي(نقشه و داده هاي آماري) پيشرفت فوق العاده اي داشته است. همچنين سيستم اطلاعات جغرافيايي در ارتباط با دانش سنجش از دور و فتوگرامتري تحول چشمگيري پيدا نمود كه مي توان به تركيب داده هاي ارتفاعي و مسطحاتي و تفسير اشاره نمود.